Çatışmaların 28 Kasım’dan bu yana devam ettiği Suriye’de, önemli bölgeler el değiştirdi, harita beş günde değişti. Halep’in büyük bölümünde ve İdlib’in tamamında kontrolü ele geçiren silahlı grupların Hama’ya doğru ilerleyişi devam ediyor. Suriye Milli Ordusu’nun Tel Rıfat’ı YPG’den temizlemesinin ve terör koridorunu engellemesinin ardından, yıllar önce yerinden edilen bölge halkı evlerine geri dönmeye başladı. Rus jetleri ise Suriye savaş uçakları ile birlikte muhalifleri bombalamaya devam ediyor. Askeri kaynaklar, Haşdi Şaabi dahil İran yanlısı Şii milislerin, Esad güçlerine yardım etmek için Irak’tan Suriye’ye girdiğini duyurdu. Suriyeli muhalif lider Hadi el-Bahri, “Rejim BM sürecine ve siyasi geçişe bağlı kalana kadar durmayacağız” dedi. YPG, Halep’in kuzeydoğu kesimlerinden çekilmeye başladı. Rusya, Şam hükümetine “koşulsuz” desteğini yineledi. Şam yönetimi ile Rusya’nın hava saldırılarında 81 sivil hayatını kaybetti.

28 Kasım’dan bu yana tüm yaşananlar için tıklayın

Halep’in büyük bölümünde ve İdlib’in tamamında kontrolü ele geçiren silahlı gruplar, son olarak Tel Rıfat’a girdi.
Suriye Milli Ordusu (SMO) birlikleri, Türkiye sınırına 18 kilometre uzaklıktaki Tel Rıfat’ta kontrolü sağladı. Tel Rıfat, 8 yıldır terör örgütü PKK’nın Suriye kolu YPG’nin elindeydi.

Yıllar önce yerinden edilen Tel Rıfatlılar ilçeye dönmeye başladı.

Hama kent merkezinin 12 kilometre yakınlarına kadar sokulan rejim karşıtı silahlı gruplar, Maardis-Taybetul İmam hattında beklerken, bölgede rejim karşıtı silahlı gruplarla rejim güçleri arasında aralıklarla çatışmalar da yaşanıyor.
Silahlı gruplar, İHama’da da Celime, Elzeka, Beridec, Cübbeyin, Tel Meleh, Kırkat, Muğayyir ve Mabtan yerleşimleri ile Gab Ovası’nda Tüveyne, Huveyz, Şeria ve Bab Taka köylerini kontrolü altına aldı.
Rejim karşıtları, çatışmalarda Esad güçlerinin komuta kademesini de kamikaze dronlarla hedef alıyor.
Esad güçleri ise il merkezine çok sayıda zırhlı araç ve asker sevk etti.

Gruplar, 30 Kasım’da rejim güçlerine üstünlük sağladıkları Hama’nın kuzeyindeki Taybetul İmam, Keferzeyte, Keferenbude, Hilfeye, Madik Kalesi, Latamine, Soran, Kirnez, Maardis, Hammaiyet ve Termele yerleşimlerinde hakimiyetlerini sürdürüyor.
Öte yandan AA’nın yerel kaynaklardan edindiği bilgiye göre, Rusya, Fırat Nehri’nin doğusundaki Tabka ilçesinden askeri teçhizat ve mühimmatlarını rejim kontrolündeki Humus iline sevk etmeye başladı. Bu kapsamda iki zırhlı personel taşıyıcı araç ve iki helikopter Humus’a gönderildi.

Kremlin’den yapılan açıklamaya göre Putin, Pezeşkiyan ile Suriye’deki durumu ele aldı.
Açıklamada “Görüşmede Suriye Arap Cumhuriyeti’nde tırmanan duruma odaklanıldı” denildi.
Kremlin, “Suriye’nin meşru makamlarının anayasal düzeni yeniden tesis etme ve Suriye Devleti’nin siyasi, ekonomik ve sosyal istikrarını yeniden sağlama yönündeki eylemlerine koşulsuz destek ifade edildi” açıklamasını yaptı.
Görüşmede ayrıca iki lider, Suriye konusunda Türkiye ile koordinasyon çağrısında bulundu.

Muhalif lider Hadi el-Bahri, “Rejim, Birleşmiş Milletler sürecine ve siyasi geçişe bağlı kalana kadar durmayacağız” açıklamasını yaptı.
Bahri, yarından itibaren müzakereye hazır olduklarını söyledi.
Reuters haber ajanısnın bildirdiğine göre YPG ise isyancılarla varılan anlaşma kapsamında Halep’in kuzeydoğu kesimlerinden çekilmeye başladı.
Reuters’ın muhaliflere ve bölge sakinlerine dayandırdığı bilgiye göre Halep neredeyse tamamen muhaliflerin kontrolüne geçti.

Reuters’a konuşan Suriye ordusundan üst düzey bir kaynak, Irak’tan onlarca İran yanlısı Iraklı Haşdi Şaabi üyesinin da El Bukemal kapısı yakınlarındaki bir askeri güzergahtan Suriye’ye geçtiğini söyledi.
Milislerin Irak’ın Katiab Hizbullah ve Fatemiyoun gruplarını da içerdiğini belirten kaynak, “Bunlar kuzeydeki cephe hatlarındaki yoldaşlarımıza yardım için gönderilen yeni takviyeler” dedi.
Öte yandan Kürtlerin öncülüğündeki güçler, muhaliflerin Halep’i ele geçirmesinin ardından Kürtleri Halep’ten tahliye etmeye çalıştıklarını açıkladı.
Suriye’deki çatışmalara dünyadan tepkiler

Suriye Demokratik Güçleri Başkanı Mazlum Abdi, yaptığı açıklamada “Halkımızın güvenliğini sağlamak ve ülkenin kuzeydoğusundaki güvenli bölgelerimize güvenli bir şekilde taşınmalarını kolaylaştırmak için Suriye’deki tüm ilgili taraflarla aktif bir şekilde koordinasyon halindeyiz” dedi.
Abdi, yaptığı açıklamada “Suriye’nin kuzeybatısındaki durum hızlı ve ani bir şekilde gelişti ve güçlerimiz birden fazla cepheden gelen yoğun saldırılarla karşı karşıya kaldı” dedi.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Kürtlerin çoğunlukta olduğu bölgelerde iletişimin kesildiğini açıkladı.

Bunların 183’ünün HTŞ ve müttefik gruplardan, 100’ünün asker ve hükümet yanlısı güçlerden, 28’inin de sivillerden oluştuğu belirtilmişti.
Suriyeli muhaliflerin kurduğu kurtarma servisi Beyaz Baretliler ise bugün yaptığı açıklamada, Suriye hükümeti ve Rusya’nın dün İdlib’e düzenlediği hava saldırılarında 25 kişinin öldüğünü duyurdu.
İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, bugün düzenlenen hava saldırılarında ise 11 sivilin hayatını kaybettiğini açıkladı.
Suriye Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamaya göre “Suriye ve Rus hava kuvvetleri Halep’in doğu kırsalında muhaliflerin elindeki mevzileri vurarak onlarca isyancıyı öldürdü ve yaraladı.”

Irak Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, bu adımın, Musul’un batısındaki kuzey kesimin zırhlı birliklerle güçlendirilmesinin ardından atıldığı belirtildi.

Suriye’de “gerilimi azaltma” çağrısında bulunan ülkeler, sivillerin ve altyapının korunmasını istedi.
ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan ve Suriye’de barış sürecini onaylayan 2015 tarihli Birleşmiş Milletler kararına atıfta bulunulan açıklamada şöyle denildi: “Mevcut tırmanış, çatışmaya BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı doğrultusunda Suriye’nin öncülüğünde siyasi bir çözüm bulunmasına duyulan acil ihtiyacın altını çizmektedir.”

Suriye Devlet Başkanlığı’nın sosyal medya hesabından dün yayınlanan paylaşımda, Esad’ın Abhazya’nın geçici başbakanıyla yaptığı telefon görüşmesinde kullandığı ifadelere yer verildi.
Açıklamada Esad’ın, “Terörizm, destekçileri kim olursa olsun, sadece güç dilinden anlar ve onu bu dille kırıp ortadan kaldıracağız. ifadelerini kullandığı aktarıldı.

Suriye ordusu, çatışmalar devam ederken, karşı saldırıya hazrılanmak için geri çekildiğini açıklamıştı.
Silahlı grupların Halep’e girmesinin ardından Rus jetleri Suriye savaş uçakları ile birlikte muhalifleri bombalamaya başladı.
Esad’a bağlı Suriye ordusu, silahlı muhaliflerin, son günlerde ele geçirdiği birkaç kasabayı geri aldığını bildirdi.

Başkent Şam’da ise Devlet Başkanı Beşar Esad’a karşı askeri darbe girişimi başlatıldığı iddia edidi ancak taraflardan bu iddialara ilişkin henüz herhangi bir açıklama gelmedi.